Grensmaasproject: Veiligheid, natuurontwikkeling en delfstoffen

Grensmaasproject: Veiligheid, natuurontwikkeling en delfstoffen

Spaargaren, G.R.

Olthof, J. (mentor)
Havinga, H. (mentor)
De Ridder, H.A.J. (mentor)
Stive, M.J.F. (mentor)

Civil Engineering and Geosciences

Hydraulic Engineering

2002-04-01

Sinds begin jaren negentig wordt gewerkt aan plannen voor het Grensmaasgebied. Het Grensmaasgebied wordt gevormd door een gedeelte van de rivier de Maas, namelijk vanaf Maastricht tot aan Maaseik. Een van de maatregelen die voortkomt uit de Grensmaasplannen is rivierverruiming. Bij deze verruimingswerken komen grote hoeveelheden delfstoffen vrij, die voomamelijk bestaan uit zand en grind. De korreldiameter van het grind loopt uiteen van 30 mm tot wel 600 mm. Op 12 locaties in het Grensmaasgebied worden diverse constructies aangelegd, waaronder overlaten en bochtbeschermingen. Traditioneel worden deze constructies uitgevoerd in breuksteen of beton. Wellicht is het mogelijk, zowel technisch als economisch, om de constructies uit te voeren in grof grind in plaats van in de traditionele materialen. Bij projectlocatie Visserweert dient er, voor de gegraven nevengeul, een overlaatconstructie te worden aangelegd. Op deze manier kan voorkomen worden dat in de toekomst de nevengeul hoofdgeul gaat worden. Bochtbescherming is nodig om ervoor te zorgen dat de rivierloop vast blijft liggen tegen Visserweert aan. Voor het bepalen van de steendiameter, vereist voor de geplande constructies, wordt onder andere gebruik gemaakt van de parameters voor mobiliteit en transport. De mobiliteitsparameter (\}') is een maat voor de hydraulische belasting en de sterkte eigenschappen van het bodemmateriaal. De transportparameter, qs*, is een maat voor de hoeveelheid transport van bodemmateriaal. De transportformule van Paintal, gecorrigeerd door het Waterloopkundig Laboratorium, is tot op heden de meest geschikte voor grind. Het blijft echter moeilijk om het transport te bepalen bij lagere mobiliteitsparameters, omdat bij die waarden de huidige transportformules vooral betrekking hebben op breuksteen. Uit computersimulaties kon niet met zekerheid worden vastgesteld dat bij de ontwerp-overstromingsfrequentie van 1:250 jaar de maatgevende omstandigheden optreden. De omstandigheden die gebruikt zijn voor het ontwerp komen voort uit de overstromingsfrequentie van 1:50 jaar. Voor de overlaatconstructie is, bij de overstromingsfrequentie van 1:50 jaar, grind nodig met een dso van 0,08 m. De vereiste steengrootte van het grind voor de bochtbeschermingsconstructie heeft een dso van 0,10 m. Op basis van kosten is de constructie uitgevoerd in breuksteen het goedkoopst. Ten opzichte van breuksteen zijn grind en beton 8% respectievelijk 24% duurder. Verschillende groepen uit de samenleving, te weten beleidsmakers, gebruikers en natuurbeheerders, beoordelen grind als het meest geschikte uitvoeringsmateriaal voor de overlaatconstructie. Deze beoordeling is gebaseerd op de maatschappelijke waarde van het uitvoeringsmateriaal gecombineerd met de kosten van het materiaal. Ten opzichte van het meest geschikt bevonden uitvoeringsmateriaal grind kost de uitvoering in breuksteen 60% meer en is de prijs van de betonvariant 106% hoger. Maatschappelijk gezien wordt grind als beste oplossing gevonden, ook al is deze optie duurder. Uiteindelijk zal de keuze voor het uitvoeringsmateriaal afhangen van overleg tussen de verschillende belangengroepen.

Maas river
river restauration
flood wave flooding
river morphology

http://resolver.tudelft.nl/uuid:4c4a5a36-aeda-4b46-a1eb-b500b739268f

Student theses

master thesis

(c) 2002 Spaargaren, G.R.