"uuid","repository link","title","author","contributor","publication year","abstract","subject topic","language","publication type","publisher","isbn","issn","patent","patent status","bibliographic note","access restriction","embargo date","faculty","department","research group","programme","project","coordinates" "uuid:d1af0070-4391-452c-b003-9a430fbba8af","http://resolver.tudelft.nl/uuid:d1af0070-4391-452c-b003-9a430fbba8af","De rode draad. Lessen uit innovatieve kantoorprojecten bij ABN AMRO: Innovatieve kantoorconcepten voor flexibel werken","van der Voordt, Theo (TU Delft Real Estate Management); Beunder, Michel (ABN AMRO)","","2001","In 1994 startte ABN AMRO haar eerste kleinschalige proefprojecten kantoorinnovatie, toegespitst op een andere layout dan het traditionele cellenkantoor of de kantoortuin. De eerste twee pilots betroffen een kloosterkantoor voor DG Automatisering en een combikantoor voor DG Human Resources Management. Al gauw werd ook geëxperimenteerd met het delen van werkplekken (gericht op efficiënter ruimtegebruik) en thuiswerken (gericht op efficiënter tijdgebruik). De grote doorbraak was de flexibele inrichting van Regiokantoor Zuidwest in Breda conform het Flexido concept: flexibel en doelmatig.

Anno 2001 telt ABN AMRO ca 15 innovatieve projecten, in fase variërend van een oriënterend initiatief tot een aantal jaren in gebruik. De aard en omvang van de projecten variëren van een kleinschalig proefproject thuiswerken voor zes medewerkers tot enkele grootschalige projecten met honderden
activiteitgerelateerde wisselwerkplekken. Met het introduceren van nieuwe kantoorconcepten beoogt de bank de medewerkers te stimuleren tot flexibel werken, deze nieuwe wijze van werken optimaal te faciliteren, bij te dragen aan een innovatieve uitstraling van de bank, en een hogere arbeidsatisfactie
en arbeidsproductiviteit te realiseren met minder kosten.

Uit de projecten valt veel te leren. Om die reden is ABN AMRO een samenwerkingsverband aangegaan met de Faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft. Doel is om gezamenlijk door zorgvuldige evaluatie van gerealiseerde projecten kennis te ontwikkelen, als basis voor beleid en als input voor nog te realiseren projecten. De interesse gaat zowel uit naar de mate, waarin beoogde effecten daadwerkelijk gerealiseerd zijn (productevaluatie), als naar de wijze waarop innovatieve projecten het beste kunnen worden geïmplementeerd (procesevaluatie). Daartoe zijn in verschillende projecten enquêtes onder de medewerkers uitgezet en bezettingsgraadmetingen verricht, vooraf (nulmeting) en achteraf (nametingen in de gebruiksfase). Soms is volstaan met enkele interviews of een groepsgesprek.

In dit interne rapport wordt verslag uitgebracht van de bevindingen. Eerst wordt besproken wat kantoorinnovatie inhoudt en waarom kantoorinnovatie nuttig en nodig kan zijn. Vervolgens worden de effecten van kantoorinnovatie doorgelicht. De bijlage bevat een overzicht van alle innovatieve projecten tot 1 januari 2000. Met name over de oudere projecten zijn slechts in beperkte mate evaluatiegegevens beschikbaar. Deze geven niettemin een aardige indruk van het project. Drie projecten zijn vrij uitgebreid geëvalueerd: Interne Controle Regio Amsterdam, twee pilots bij DGIT en regiokantoor Zuidwest in Breda. Hierover zijn afzonderlijke rapportages uitgebracht. Van laatstgenoemd project is tevens een evaluatie van de kosten in vergelijking met een conventioneel concept beschikbaar. Een verkorte versie van de onderhavige evaluatienota is als werkdocument uitgebracht onder de naam De Rode Draad. Daarin wordt tevens ingegaan op de belangrijkste stappen in het implementatieproces en succes- en faalfactoren.

Deze bundeling van lessen uit projecten maakt deel uit van een reeks andere activiteiten. Samen met een extern adviesbureau zijn zogenaamde footprints opgesteld om een koppeling te kunnen leggen tussen typen functies en typen werkplekken. Samen met de Rijksgebouwendienst zijn een model en
methoden ontwikkeld voor evaluatie van kantoorinnovatie. Sinds kort participeert ABN AMRO in een kenniscentrum Center for People and Buildings, dat onder meer onderzoek verricht naar trends in werkomgevingen, telewerken, gebruik en beleving van innovatieve werkomgevingen en kosten en
baten van kantoorinnovatie. Op deze wijze hoopt de afdeling Concernhuisvesting en Vastgoed van ABN AMRO samen met de TU Delft en andere partners een wisselwerking tot stand te brengen tussen theorie en praktijk en bouwstenen aan te dragen voor een innovatief huisvestingsbeleid.