Overstromingsrisico en waterbeheer in Nederland

Abstract

Franstalige versie: Le cadre législatif et organisationnel de la gestion du risque d’inondation aux Pays-Bas - http://resolver.tudelft.nl/uuid:87b38e7a-913e-45da-8408-87684e91c7c6 Zoals in de meeste landen, is de wetgeving voor de beheersing van overstromingsrisico’s en crisismanagement in Nederland tot stand gekomen na rampen. De Europese richtlijnen beïnvloeden onze wetgeving in toenemende mate; we nemen ervaringen van andere landen in onze wetgeving mee. De Europese Richtlijn Overstromingsrisico’s was een initiatief van Frankrijk en Nederland. De richtlijn heeft als doel om overstromingsrisicobeheersplannen op te stellen, waarin waarschuwingen voor overstromingen, ruimtelijke ordening, hoogwaterkeringen, en respons- en reddingsdiensten zijn opgenomen. In Nederland is de hoogwaterbescherming al 60 jaar succesvol dankzij aanpassingen in de organisatie, wetgeving, financiële instrumenten en instituten. De beheersing van overstromingsrisico’s en watermanagement zijn in ons land geïntegreerd. Voor het goed functioneren van waterkeringen is voldoende financiering van regelmatig beheer en onderhoud essentieel. Door het dagelijkse waterbeheer en de beheersing van overstromingsrisico’s te combineren, zijn hier mensen bij betrokken die een gedetailleerde kennis hebben van zowel de watersystemen als de waterkeringen. Crisiscommunicatie tussen watermanagers en crisismanagers van hulpdiensten is echter nog steeds een belangrijk punt voor verbetering. De overstroming van New Orleans door de orkaan Katrina was een waarschuwing voor Nederland. Ook in Nederland kan een overstromingsramp plaatsvinden, ook al gelden voor onze waterkeringen zeer strenge veiligheidsnormen. De communicatie tussen verschillende departementen en diensten is sterk verbeterd dankzij de nationale rampenoefening “Waterproof”, georganiseerd door de TMO in 2008. Dit rapport beschrijft de Nederlandse context van de beheersing van overstromingsrisico’s, de instituten, de rampen die ons beleid en rampenmanagement hebben beïnvloed, onze veiligheidsnormen voor de waterkeringen, financiële aspecten, grote projecten, stedelijke planning en de keuzes rond het verzekeren tegen het overstromingsrisico, de invloed van Europese wetgeving, en tenslotte specifieke aspecten van onze rampenbeheersing en respons. Ook een aantal lopende vraagstukken wordt behandeld: de financiering van de volgende ronde grootschalige versterkingen van de waterkeringen in de periode 2015-2023, de voorbereiding van onze beheersing van overstromingsrisico’s in 2050 en 2100, en ten slotte tegenstrijdige belangen bij de toepassing van verschillende richtlijnen met betrekking tot overstromingsrisico’s en natuurbehoud.