Wetlands in het IJsselmeer

Abstract

Dit document is een van de resultaten van fase 2a van het project Wetlands in het IJsselmeer. Fase 2a richt zich op de haalbaarheid en het draagvlak voor herinrichting van het IJsselmeer. Stichting Wetlands heeft wetenschappelijk onderzoek verricht naar de huidige en toekomstige problemen in het IJsselmeergebied bij ongewijzigd beleid voor natuur, veiligheid en economie. Daarbij is een inschatting gemaakt van kansen en bedreigingen voortkomend uit het wettelijke kader. Vervolgens is gezocht naar innovatieve langetermijnoplossingen voor gesignaleerde problemen. Tijdens dit onderzoeksproces zijn regelmatig experts en stakeholders geraadpleegd om zo te zorgen voor breedte en diepte van de analyse. De uitgangshypothese is dat door het aanleggen van wetlands (waaronder o.a. verstaan wordt ver(on)diepingen, moerassen, eilanden, luwtes, onregelmatige kusten, rietlanden etcetera) een drastische verbetering in natuur- en waterfuncties kan worden gerealiseerd, waarna 'rode' functies kunnen worden ingepast. Het project integreert onderzoek naar natuur, landschap, waterkwaliteit en –kwantiteit, veiligheid, klimaatverandering en economische gebruiksfuncties. In dialoog met experts en stakeholders wordt een visie tot herinrichting van het IJsselmeergebied ontwikkeld en getoetst op zijn maatschappelijk draagvlak. In fase 1 is probleemverkenning opgesteld en zijn oplossingsrichtingen verkend. Fase 2 richt zich op de maatschappelijke haalbaarheid en draagvlak. Beoogd resultaat van het project is tweeledig. Ten eerste gaat het om een structuurplan met daarin een uitgewerkte ruimtelijke visie, vastgelegd in kaartbeelden, horizonschetsen e.d. Daarbij gaat het om de noodzakelijke versterking van ‘groen’ en ‘blauw’, met inpassing van ‘rood’ en ‘grijs’. Dit moet leiden tot herinrichting van het IJsselmeergebied met het oog op het bereiken van een duurzame, robuuste situatie. De Stichting koerst daarbij niet af op één concreet plan, maar beziet alle bestaande op hun merites en ontwikkelt een aantal goed onderbouwde planvarianten, die consistent zijn met • Stuurfactoren die van buitenaf inwerken op het systeem • Ontwikkelingen van het systeem zelf • Wensen uit het maatschappelijke krachtenveld Het tweede doel is het aanreiken van een nieuwe procesarchitectuur om grote ruimtelijke projecten te ontwikkelen en tot uitvoering te komen. Hiervoor maakt de Stichting Wetlands gebruik van een eigen methodiek om in dialoog met stakeholders en op basis van gedeelde kennis samen tot optimale keuzes te komen. Hiermee hoopt de Stichting om nieuw elan te creëren voor ambitieuze toekomstplannen in Nederland. De onderhavige rapportage geeft inzicht in de haalbaarheid van de aanpak met Wetlands door op basis van kentallen de maatschappelijke kosten en baten van het project te presenteren.