Actieplan Hoogwater

Abstract

De onheilspellende beelden van de rampzalige overstroming van de Oder in de zomer van 1997 hebben de herinnering aan de laatste overstromingen van de Rijn in 1993 en 1995 weer doen herleven. Wat in januari 1995 in de Rijndelta in Nederland werd gevreesd maar gelukkig niet gebeurde, is met de Oder wel gebeurd. De dijken van de Oder waren op verscheidene plaatsen niet bestand tegen de immense waterdruk. Grote gebieden in Tsjechië en Polen en in mindere mate in Duitsland raakten overstroomd. Er waren meer dan honderd doden te betreuren en de schade van de hoge waterstand liep in de miljarden ecu. De noodzaak van betere voorzorgsmaatregelen en bescherming tegen hoogwater zal blijven bestaan en in de toekomst alleen maar toenemen. De twaalfde Rijnministersconferentie heeft op 22 januari 1998 in Rotterdam het "Actieplan Hoogwater" voor de Rijn goedgekeurd. De kosten daarvan zullen 12 miljard ecu bedragen. Het ligt in de bedoeling dat dit plan ter verbetering van de voorzorgsmaatregelen ter bescherming tegen hoogwater in de loop van de komende twintig jaar wordt verwezenlijkt. Ten eerste worden de Rijnoeverstaten opgeroepen de Rijn aanzienlijk meer ruimte te geven voor de verspreiding van hoogwater. Meer dan 85% van de natuurlijke uiterwaarden zijn in de loop van de laatste twee eeuwen aan de Rijn onttrokken, doordat de mens deze dicht aan het water gelegen gebieden wilde gebruiken voor bewoning of landbouw. Met de tegenwoordige tegenmaatregelen, zoals het weer vrijmaken, het handhaven en het uitbreiden van de uiterwaarden en de verbeterde wateropnamecapaciteit van het totale stroomgebied, moet de ecologische opwaardering van zowel de Rijn en het Rijndal als zijn stroomgebied worden nagestreefd. Verder dient het risicobewustzijn aangescherpt te worden en de door hoge waterstand bedreigde bevolking en bedrijven moeten zelf meer voorzorgsmaatregelen treffen. In de nieuwe Rijnatlas van de IRC worden de bedreigde gebieden en daarmee de hoogwaterproblematiek blootgelegd. De belangrijkste doelstellingen -van het Actieplan Hoogwater zijn: vermindering van het schaderisico in het jaar 2005 met 10% en in het jaar 2020 met 25% en verlaging van de extreem hoge waterstanden benedenstrooms van het door stuwen gereguleerde deel van de Bovenrijn voor het jaar 2005 met 30 cm en voor het jaar 2020 met 70 cm.