Twaalf jaar maatschappelijke kosten-batenanalyse van transportprojecten

Abstract

Dit paper geeft een analyse van Nederlandse rapporten die maatschappelijke kostenbatenanalyse (MKBA) bevatten van één of meer transportprojectvarianten. De rapporten zijn verschenen in de periode 2000 – 2012. Enkele resultaten: - De geanalyseerde 106 rapporten bevatten 480 transportprojectvarianten waarvoor MKBA’s zijn uitgevoerd; - Voor ongeveer 75% van deze varianten wordt in het rapport in de samenvatting en conclusie alleen een puntschatting gegeven van kosten en baten en het saldo. De mediaan van de baten-kostenratio van de varianten met alleen een puntschatting ligt in de buurt van de mediaan van projectvarianten die zijn beoordeeld op basis van het midden en hoogste economische scenario. Dit duidt erop dat de rapporten die geen bandbreedte geven van mogelijke uitkomsten de neiging hebben van een midden tot hoog economisch groeiscenario uit te gaan als ‘dé’ toekomst, en niet van een lage groeitoekomst; - Circa 60% van de beoordeelde 480 projectvarianten heeft een baten-kostenratio onder de 1; - Luchthavenprojecten hebben de hoogste baten-kostenratio’s; - Regionale transportprojecten hebben een significant grotere kans dan nationale projecten om een baten-kostenratio onder de 1 te hebben; - In de loop der tijd neemt het aandeel regionale transportprojecten in de beoordelingen toe; - De baten-kostenratio’s van beoordeelde nationale projecten worden in de loop der tijd beter en van regionale projecten slechter. Voor internationale projecten is er geen statistisch significant verband. We leerden dus blijkbaar wel voor de nationale schaal slimmere transportprojecten te selecteren in de loop der tijd en niet voor de regionale schaal.