Golfoverslag bij dijken en de mogelijke gevolgen bij overslagdebieten tot 10 l/s per meter

Abstract

1. In opdracht van Rijkswaterstaat is een oriënterende studie uitgevoerd naar de effecten voor het binnentalud van een dijk bij gemiddelde overslagdebieten van 0,1 l/s/m1, 1 1/s/m' en 10 1/s/ra'. Er werd uitgegaan van golfcondities welke in het Benedenrivierengebied kunnen optreden. Tijdens de studie werd speciale aandacht besteed aan de eventuele effecten van golfoverslag bij de combinatie paralleldijk/bestaande dijk. 2. De ervaringen met beschadigingen aan en afschuiven van binnentaluds van dijken stammen grotendeels uit de stormnacht van 1 februari 1953. Deze ervaringen zijn beschreven in hoofdstuk 2 en kunnen als volgt worden samengevat. - In vele dijkvakken waar belangrijke schade aan de binnentaluds is opgetreden moet de gemiddelde hoeveelheid overslag enkele tientallen liters per seconde per meter dijk tot zelfs aanzienlijk meer zijn geweest. De totale transportcapaciteit tijdens de storm is bij deze dijkvakken zeer groot geweest. - Binnentaludbeschadigingen zijn op grote schaal opgetreden. Karakteristieke kenmerken zijn een langsscheur bovenin het binnentalud en afschuivingen in het talud. Er kan vanuit worden gegaan dat de afschuivingen in het algemeen met de langsscheur zijn begonnen. - Uit de waargenomen beschadigingen is de indruk verkregen dat erosie van de met gras beklede toplaag niet of slechts sporadisch de oorzaak is geweest van schade van betekenis. 3. Een grondmechanische evaluatie heeft tot de conclusie geleid dat de scheurvorming en afschuiving in het binnentalud het gevolg moet zijn geweest van een zich in de bovenlaag ingesteld potentiaalbeeld met stroomlijnen evenwijdig aan het binnenbeloop (hoofdstuk 2). Dit potentiaalbeeld ontstaat na volledige verzadiging door penetratie van water in de relatief doorlatende toplaag. Dit mechanisme in combinatie met de in het algemeen steile taluds (gemiddeld 1:1,5 tot 1:1,75) heeft met grote waarschijnlijkheid tot stabiliteitsverlies geleid.