De Deltawerken - Cultuurhistorie en ontwerpgeschiedenis

Abstract

De veiligheid staat voorop, maar de Deltawerken hebben ook een grote cultuurhistorische betekenis. Deze pilotstudie gaat daarop in. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Rijkswaterstaat hebben een convenant opgesteld waarin onder meer is vastgelegd dat de cultuurhistorische waarden van waterstaatswerken bij transformaties moeten worden meegewogen. De landschappelijke kwaliteiten van de Deltawerken kunnen in toekomstige plannen worden ingezet. Denk aan het materiaalgebruik, zichtlijnen, de ritmiek van de constructie, de enscenering van het landschap en het water in relatie tot de bouwwerken. In deze pilotstudie wordt een eerste aanzet gegeven voor een cultuurhistorische analyse en de waardering van zestien Deltawerken. Met de Afsluitdijk, de Zuiderzeepolders, de Rotterdamse haven en de (gestrande) Ecologische Hoofdstructuur behoren de Deltawerken tot de big five van 20e-eeuwse iconische projecten die ons waterland hebben gevormd. De aanleg van de Deltawerken is bepalend geweest voor de economische, ruimtelijke en sociale ontwikkeling van zuidwest Nederland, het eilandenrijk dat voor 1945 nog een heel eigen wereld vormde. In dit project kwamen politiek en wetenschap, wiskunde en waterbouw, landschapsarchitectuur en organisatiekunde op sublieme wijze samen. Deze pilotstudie is bedoeld voor ontwerpers, beleidsmakers, erfgoedprofessionals en anderen die zich bezighouden met de cultuurhistorische betekenis van Nederlandse waterstaatswerken.