Maatschappelijke kosten-batenanalyse open data

Abstract

Dit onderzoek geeft inzage in de (potentiële) maatschappelijke kosten en baten van open data. Achtergrond vormt de ambitie die de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties in de Nationale Open Data Agenda (NODA) heeft geformuleerd om zoveel mogelijk overheidsgegevens die zich daarvoor lenen, als open data beschikbaar te stellen. Daarbij geeft het kabinet prioriteit aan 'high value'-datasets: datasets die met voorrang beschikbaar worden gesteld, omdat zij een hoge sociaal-economische meerwaarde hebben of in hoge mate bijdragen aan een transparante en beter controleerbare overheid. In dit onderzoek wordt de verhouding onderzocht tussen de kosten van het beschikbaar stellen van overheidsdata als open data en de maatschappelijke baten daarvan. Het onderzoek bestaat uit twee delen: (1) een internationaal vergelijkend literatuuronderzoek naar de kosten en maatschappelijke baten van het openen van overheidsdata, en (2) een maatschappelijke kosten-batenanalyse van vijf overheidsdatasets. Op grond van beide delen van het onderzoek kan in algemene zin worden geconcludeerd dat de maatschappelijke baten hoger zijn dan de maatschappelijke kosten. Uit de casestudies blijkt dat er wel verschillen zijn tussen de datasets. In veel gevallen kunnen kosten voor open data worden meegenomen in de algemene informatiebeheerkosten en leiden nauwelijks tot meerkosten. In bepaalde gevallen zijn er echter kostbare bewerkingen nodig om te voorkomen dat persoonsgegevens als open data beschikbaar worden gesteld. Voor deze datasets leidt dit tot een minder gunstige verhouding tussen maatschappelijke kosten en baten.