Koelcontainers onder de grond?

Abstract

De Rotterdamse haven is een van de grootste havens van de wereld als het om containeroverslag gaat. De containerindustrie is voor de toekomst de belangrijkste groeimarkt voor Rotterdam. De ruimte in de Rotterdamse haven wordt echter steeds schaarser en er wordt voortdurend onderzoek gedaan naar nieuwe innovatieve terminals en uitbreiding in de Rotterdamse haven. Een mogelijkheid om de ruimte beter te benutten is meervoudig ruimtegebruik achter de kade, door bijvoorbeeld ruimte boven of onder het maaiveld te benutten. Binnen de studie Multi Functionele Kade, uitgevoerd door het Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam en de TU Delft, heeft dit geleid tot een kansrijke combinatie: een containerterminal met ondergrondse (koel-) distributieloodsen voor (reefer-)containers. Door containers onder de grond op te slaan wordt de ruimte op een terminal efficienter gebruikt. Het ondergronds opslaan van containers is echter een kostbare zaak door de hoge investering. Door koelcontainers ondergronds op te slaan is echter een energetisch voordeel te behalen, daar het onder het maaiveld meestal koeler is dan boven het maaiveld en er een constante temperatuur is. Ook bij ondergrondse koel- en vriesloodsen kan een energiebesparing optreden. Bij dit idee rijzen er tal van vragen op die beantwoord moet worden. Dit is de aanleiding geweest tot het onderzoek en de doelstelling is het maken van een haalbaarheidstudie naar een ondergronds opslag en distributiecentrum voor koelcontainers. Het onderzoek is onderverdeeld in 3 delen: een inventarisatie, het ontwikkelen van concepten en een constructieve uitwerking. Uit de inventarisatie van de containerindustrie is gebleken dat het percentage overgeslagen koelcontainer in Rotterdam toeneemt. De reden hiervoor is dat steeds meer koel- en vrieslading in containers wordt vervoerd. Er is gekozen voor een concept waarbij de containers onder de grond worden gebracht door een Overhead Bridge Crane. Hierbij is vooral gekeken naar logistieke aspecten op de containerterminal. De koelcontainers ondergronds worden vervoerd met behulp van een ondergrondse bovenloopkraan. De importcontainers worden ondergronds opgeslagen, waarvan een deel rechtstreeks naar het distributiecentrum gaat. In het functioneel ontwerp is gekozen de containers ondergronds maximaal 2 hoog op te slaan. De ondergrondse opslag is ontworpen voor 1000 TEU en 22000 pallets. De interne hoogte van de ondergrondse ruimte bedraagt 8,6 meter. De constructie bestaat uit een betonnen bakconstructie op trekpalen. De afmetingen van de bakconstructie zijn ontworpen met simpele ontwerpberekeningen Het dak van de constructie bestaat uit dakplaten op voorgespannen liggers in hoge sterkte beton. Vanwege de hoge belastingen door de containers kan de dakconstructie niet in normaal beton worden uitgevoerd zonder exceptionele vormen aan te nemen en moet er minimaal een betonsterkte 81 05 worden toegepast. De kosten van de "innovatieve" terminal met koel- en vriesloodsen zijn afgewogen tegen de kosten van een conventionele terminal en een bovengronds vriesloods. Het verschil in aanlegkosten bedraagt 40 miljoen gulden. De belangrijkste besparingen van de innovatieve oplossing zijn het ruimtegebruik en de besparing op het koelvermogen in de ondergrondse vriesloodsen. De studie heeft geleid tot een uitgebreid overzicht van aspecten die een rol spelen bij een ondergronds opslag enlof distributiecentrum voor (koel-)containers.