Is het milileu een stimulans of remt het ontwikkelingen in de samenleving? De schrijver verkent, uitgaande van dit vraagstuk het complexe veld van relaties tussen de mens en zijn omgeving. Met behulp van gegevens over uiteenlopende volken - waaronder de Bosjesmannen uit de Kalahari, groepen Papoea's uit de Hooglanden van Nieuw Guinea en de Pathans uit Pakistan - wordt duidelijk gemaakt dat er een wisselwerking bestaat tussen enerzijds de behoeft en van de menselijke groep en anderzijds de mogelijkheden van het milieu. Wanneer, door uiteenlopende factoren, het evenwicht tussen mens en milieu verstoord raakt ontstaan er spanningen. Deze spanningen leiden weer tot een verdere ontwikkeling van de cultuur zodat, met nieuwe hulpmiddelen de behoeften van de groep bevredigd kunnen worden. Uitgebreid wordt in dit verband ingegaan op de betekenis van irrigatiewerken en een verdere ontwikkeling van de politieke organisatie. Op deze manier wordt er een verbinding gelegd tussen de culturele ecologie en de evolutie van de menselijke cultuur.