Dijkverbetering Gorinchem Oost

Abstract

Het zuidwestelijke deel van dijkring 43 bestaat voornamelijk uit een dijk. Op deze dijk bevinden zich enkele huizen. In de derde toetsronde primaire waterkeringen is aangegeven dat de waterkering niet voldoet. Omdat het hier een zeer groot en divers dijktraject is, is ervoor gekozen een onderdeel te onderzoeken. Dit betreft een dijkelement tussen twee woningen. Na contact met het waterschap is gebleken dat het voornaamste probleem de beperkte hoogt van de dijk betreft. Het rapport geeft een aanbeveling voor een mogelijke oplossing. Om tot een integrale oplossing te komen is er in de eerste plaats een masterplan voor een groter gebied opgesteld. Dit gebied loopt over een lengte van ongeveer 50 kilometer langs de noordoever van de Merwede. Hier is gekozen om ten oosten van Gorinchem een dijkverbetering toe te passen en waar mogelijk de dijk een multifunctioneel karakter te geven. Dit is na te lezen in het bijbehorende rapport ‘Masterplan Gorinchem Oost’. Na het masterplan is een volgende ontwerpronde gestart. De nieuwe probleemstelling hier is vergelijkbaar met die van het masterplan. Zowel door de stijging van de zeespiegel alsook vanwege de verhoogde afvoerpieken van de grote rivieren moeten de dijken langs deze rivieren hoger en stabieler worden. Dit is besloten aan de hand van de derde toetsronde primaire waterkeringen. De doelstelling is de dijk bij de Woelse Waard, waar zich aan beide kanten woningen bevinden, te verhogen om de overstromingsrisico’s dusdanig te verminderen dat de dijk voldoet aan de eisen. Hiertoe is het omliggende gebied uitgebreid voor geanalyseerd. Niet alleen is er grondonderzoekverricht en zijn de waterstanden onderzocht. Het gehele gebied rondom het stuk dijk is globaal ontworpen om te bezien welke functies locaal kunnen bijdragen aan het creëren van multifunctionele meerwaarde voor de waterkering. Hieruit is gebleken dat voornamelijk een supermarkt en een hangplaats voor jongeren in de buurt gewenst is. Uit onderzoek naar de omgeving is gebleken dat grote delen van het gebied bestaan uit beschermde (natuur)gebieden. Teneinde mogelijke oplossingen op soortgelijke plaatsen te bestuderen is onder andere gebruik gemaakt van referentieprojecten. Zo worden in Nijmegen opzetschotten gebruikt die als tijdelijke hoogwaterkering kunnen dienen. Een ander vorrbeeld vormen de opgevijzelde woningen in de Krimpenerwaard, die het mogelijk maken de dijken op te hogen, zijn hierbij bestudeerd. Naast de referentieprojecten is een inventarisatie gemaakt van wat er mogelijk is op het gebied ophogen en versterken van dijken. Het gemaakte programma van eisen vormt een eerste indicatie om te kiezen welke gebrainstormde ideeën een redelijke kans van slagen hebben. Hieruit zijn vier varianten naar voren gekomen. De dubbele dijk - hier wordt een tweede dijk achter de huidige dijk aangelegd -, de kistdam op de dijk, de damwand in de dijk, en tenslotte het opvijzelen van de woningen en het ophogen van de huidige dijk. Aan de hand van berekeningen en een zorgvuldige toetsing aan het programma van eisen met is de variant met een damwand tot in de kleilaag in de dijk als beste beoordeeld. Deze variant zorgt voor de minste overlast voor zowel de bewoners als het doorgaande verkeer. Een ander belangrijk punt is dat uit de globale schatting van de kosten deze variant als goedkoopste naar voren is gekomen. De kosten worden geraamd op ongeveer twee ton.