Evaluatie van de mogelijkheden van cell broadcast voor burgeralarmering: Ervaringen van praktijkproeven in Nederland gedurende de periode 2005 – 2007

Evaluatie van de mogelijkheden van cell broadcast voor burgeralarmering: Ervaringen van praktijkproeven in Nederland gedurende de periode 2005 – 2007

Jagtman, H.M.
Wiersma, J.W.F.
Sillem, S.
Ale, B.J.M.

Technology, Policy and Management

2008-09-12

In de periode 2005-2007 heeft de Nederlandse overheid samen met private partijen in een aantal praktijkproeven ervaring opgedaan met de toepassing van de technologie cell broadcast voor burgeralarmering. De praktijkproeven zijn uitgevoerd in vier verschillende gebieden in het land: Zoetermeer, Zeeland, Amsterdam en op Walcheren en Zuid-Beveland. De evaluatie van de praktijkproeven is uitgevoerd door de TU Delft. De centrale vraag in deze evaluatie was of cell broadcast voor burgeralarmering qua effectiviteit en efficiëntie een zinvolle aanvulling vormt op het huidige sirenestelsel. Om deze onderzoeksvraag te beantwoorden werden vier thema’s onderzocht: bereik, acceptatie, techniek en inhoud. In de praktijkproeven werden op onaangekondigde momenten cell broadcast berichten aan burgers verzonden met het verzoek daarop te reageren. Aan de hand van reacties kon worden bepaald hoeveel burgers met cell broadcast worden bereikt. Daarnaast is met behulp van vragenlijsten en directe contacten met deelnemers de acceptatie onderzocht van cell broadcast als middel voor alarmering. Aanvullend zijn interviews gehouden met bestuurders die beslissen tot inzetten van burgeralarmeringsmiddelen en is de inhoud van berichten onderzocht in een webexperiment. De praktijkproeven in 2005 en 2006 werden uitgevoerd op een verzendinfrastructuur die op basis van ‘best effort’ was ingericht. Deze infrastructuur was niet zeer geschikt voor het uitvoeren van langlopende testen naar het bereik van cell broadcast voor burgeralarmering. Veel van de uitgezonden berichten ten behoeve van de praktijkproeven werden slechts in een deel van het beoogde netwerk verstuurd of werden niet door alle providers verzonden. Aan de praktijkproeven deden burgers met de eigen mobiele telefoon mee. Daarvoor moesten burgers hun toestel zelf instellen voor cell broadcast. Bij het instellen van mobiele telefoons en het ontvangen van cell broadcast berichten op verschillende typen mobiele telefoons deden zich eveneens problemen voor. De laatste praktijkproef in 2007 werd uitgevoerd op een verzendinfrastructuur met ‘verhoogde waakzaamheid’. In deze proef werden cell broadcastberichten verzonden via één provider. Deze provider monitorde het al dan niet succesvol verzenden door de verschillende cellen in het uitzendgebied. Deelnemers kregen een ten behoeve van de proef geselecteerd toestel, uitgereikt. Op dit toestel was cell broadcast reeds ingesteld. Uit de resultaten blijkt dat het bereik van cell broadcast in de eerste proeven laag was (25-51%). Dit wordt verklaard uit problemen met zoveel de verzendinfrastructuur als de mobiele telefoons. Tijdens de laatste proef was het bereik van cell broadcastberichten van één pagina hoog (72-88%). De praktijkproeven hebben gedemonstreerd dat de technische problemen in de verzendinfrastructuur te beheersen zijn. Ook op het gebied van mobiele telefoons is verbetering mogelijk, hoewel tijdens de alle proeven leesbaar weergeven van berichten van meerdere pagina’s problematisch was. De acceptatie van cell broadcast onder burgers, die ervaring met de technologie hebben opgedaan, is hoog. Van de deelnemers waardeert 80-94% de technologie als zinvolle aanvulling op de sirene. Wel is er een groot afbreukrisico wanneer het systeem niet aan de verwachtingen voldoet. Juist omdat burgers zelf deel van de alarmeringsketen uitmaken, is zorgvuldig management van verwachtingen van burgers van groot belang. Een grote uitdaging is het betrokken houden van de burgers. Cell broadcast is alleen effectief wanneer de burger volwaardig meedoet. Dat betekent dat de burger een voor cell broadcast geschikt toestel moet hebben en dit toestel moet zijn ingesteld. Om geen afbreuk te doen aan het bereik in geval van een dreiging of ramp moet de burger zijn of haar toestel 24 uur per dag aan hebben staan en bij zich hebben. Onder bestuurders is de acceptatie van cell broadcast als alarmeringsmiddel eveneens hoog voor zover de technologie wordt geïntroduceerd als aanvulling op de bestaande middelen (zoals het Waarschuwings- en AlarmeringsStelsel, WAS). Cell broadcast biedt de mogelijkheid om burgers niet alleen te waarschuwen voor een dreiging of ramp. Uit het onderzoek blijkt dat een cell broadcastbericht niet alleen moet waarschuwen. De berichttekst moet naast de dreiging en de locatie ook aangegeven welke handeling van de burgers wordt verwacht. De onderzoeksvraag kan bevestigend worden beantwoord: Ja, cell broadcast kan een effectieve en efficiënte aanvulling vormen op het sirenestelsel ten behoeve van burgeralarmering. De acceptatie onder burgers is bovendien hoog. Maar, een zorgvuldige implementatie is wel nodig. Cell broadcast is zowel technisch als organisatorisch een complex systeem. Het is een geschikt middel voor burgeralarmering indien de technische onvolkomenheden worden weggewerkt en de resterende kwetsbaarheden die in verschillende onderdelen van de alarmeringscyclus met cell broadcast zullen blijven bestaan worden onderkend en beheerst. Het systeem zal in de praktijk moeten bewijzen. Het is wenselijk om het systeem over enige jaren te evalueren. Daarbij moet aandacht zijn voor de in dit rapport genoemde kwetsbaarheden. Tevens moet worden onderzocht hoe het instrument in de praktijk bij crisis en rampsituaties is ingezet en hoe het heeft gefunctioneerd. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het Expertise Centrum Risico- en Crisiscommunicatie, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

cell broadcast
burgeralarmering
rampenbestrijding
crisiscommunicatie
waarschuwing
praktijkproeven

http://resolver.tudelft.nl/uuid:352c98aa-e75a-4e8e-997c-b71ae9f31f87

TU Delft

9789056381998

Institutional Repository

report

(c) 2008 Jagtman, H.M.; Wiersma, J.W.F.; Sillem, S.; Ale, B.J.M.